Na-apers

Er wordt weer heel wat af gefocust de laatste tijd, wat vooral komt door de Olympische Spelen. Sporters zijn nou eenmaal vaak niet de meest bedreven taalgebruikers en trainers en coaches (ook Engelse woorden trouwens) bedienen zich altijd graag van Engelse termen, omdat die hen professioneler doen overkomen. Het roept bij mij juist wantrouwen op omdat het eerder inhoud lijkt te verhullen.

Mensen verraden zich door hun taalgebruik. Woorden als focussen, framing of mindset, die niet van de lucht zijn, geven aan dat degenen die ze gebruiken ergens bij wil horen of niet eerst goed nadenken voordat ze iets zeggen. Het zijn na-apers.

Ik ben niet tegen leenwoorden, maar wel als er goede Nederlandse woorden voor bestaan. Je richt je of concentreert je op de wedstrijd. Je brengt kaders aan en beschikt over een bepaalde instelling. Het focussen als zelfstandig naamwoord vliegt helemaal uit de bocht. De focus wordt ergens op gelegd, er moet meer focus komen, de focus moet worden vastgehouden. Kan er niet meer aandacht voor komen? Kunnen we hier niet gewoon het accent op leggen? Zo’n focus is een vervelende bromvlieg die je het zicht op goed Nederlands ontneemt.

Het erge is dat de verengelsing ook in de serieuze media oprukt. Laatst werd er in mijn ochtendkrant zelfs in één kolom twee keer gefocust. Ik vermoed dat dit jonge journalisten zijn, omdat jonge mensen nu eenmaal het meest vatbaar zijn voor modes en trends. Maar waar is die ervaren redacteur die dit had moeten voorkomen (tackelen)? Of kunnen die het zelf ook niet meer handelen? Misschien moeten ze bij de krant wel trendy zijn om (nieuwe) lezers te trekken.

Het zou als journalist je eer te na moeten zijn. Net als voor die briljante jonge wetenschapper die ik iets tricky hoorde noemen. Dat moest voor haar toch niet moeilijk zijn.

Als je het omdraait hoor je helemaal hoe onzinnig en lelijk dit soort taalgebruik is. ‘You have to keep aandacht during the race’. ‘An athlete must have the right instelling’. ‘An Olympic medal is our doel’. Je denkt meteen dat zo iemand van lotje getikt is. Maar het Nederlands is niet zo interessant en aantrekkelijk als het Engels blijkbaar is.

Als taalliefhebber stoor ik me er niet alleen aan omdat het gebruik van al dat Engels zulke lelijke constructies oplevert, maar vooral omdat Nederlandse woorden hierdoor in onbruik raken en verdwijnen. Het Nederlands wordt op deze manier minder goed beheerst. Niemand weet straks meer dat een link gewoon een verband is en dat je niet eager, maar gretig bent. Of er wordt gevonden dat je oud en suf bent als je deze woorden gebruikt, omdat men denkt dat het oudbakken woorden zijn. Terwijl het normaal Nederlands is. Laten we allemaal ons best doen onze mooie taal in stand te houden, de journalistiek voorop. Je moedertaal is je cultuur. Het is gewoon een kwestie van je even op de juiste woorden te concentreren.