Het is de tijd van weeë kersttoespraken, ludieke liefdadigheidsacties, gezochte-themanummers en slappe kerstedities vol interviews met vervelende BN’ers en slechte poëzie. In de vele gelegenheidsspeeches en -artikelen zal het vaak over de klimaatverandering gaan en ‘dat we hier een steentje aan moeten bijdragen’. Dat wil zeggen, minder aan bijdragen.
Deze kerstuitbarsting is over het algemeen nogal gratuit. Vrijwel niemand zal er een kalkoen minder om eten. Het merendeel van de politici zal zich deze in ieder geval laten smaken vanwege het vlak voor kerst bereikte klimaatakkoord. Ook al hebben de natuurorganisaties deze niet ondertekend en blijft het bedrijfsleven aardig buiten schot. De topmanagers hadden eerder – heel eerlijk – laten weten dat het niet aan hun generatie is iets drastisch te doen tegen de klimaat-verandering. Hun vriendjes van de VVD, de goedlachse premier voorop, hebben dit heel goed begrepen. De rest van het kabinet volgde braaf, inclusief het groene jongetje Jetten.
Het meest opvallende van het klimaatakkoord is dat de klimaatverandering van de gewone burger moet komen. Die moet zijn huis isoleren, zonnepanelen laten aanleggen, een elektrische auto aanschaffen… kortom, diep in de buidel tasten. Hier staan dan wel subsidies tegenover, maar deze dekken de aanschaf voor geen meter. Je koopt geen elektrische auto voor 6.000 euro. De subsidie wordt gefinancierd uit hogere belastingheffingen op benzine en benzineauto’s. Dus van het geld van weer andere burgers.
De veranderingen zijn voor velen te drastisch: wie heeft er geld voor een elektrische auto, zonnepanelen, isolatie of warmtepomp? Je verdient de kosten te zijner tijd weliswaar terug, maar moet eerst een behoorlijke investering doen. Zo maak je mensen de verduurzaming tegen en wordt dit iets voor de eco-elite met dik betaalde banen.
Dit terwijl er een gedragsverandering nodig is: we moeten minder autorijden en vliegen, minder kleren kopen (‘shoppen’), minder vlees eten… Minder, minder, minder. En dan houd je geld over! Ja, het is niet leuk om op dit soort fijne zaken te bezuinigen, maar dat doe je dan wel ergens voor. En als we allemaal minderen, dan hoeven we ook weer niet meteen alles te laten. De aarde gaat eraan, omdat we met z’n allen gewoon te veel willen.
Politici hoor je hier bijna nooit over. Want die willen juist dat je geld blijft uitgeven. De economie moet blijven groeien. Al die uitgaven voor duurzaamheid zijn ook goed voor de economie. Banken roepen dat iedereen een lening kan afsluiten, of een aanvullende hypotheek nemen. Incasseren zij weer rente. Boeren verdienen aan windmolens en zonneparken voor de energie waar straks al die elektrische auto’s op moeten rijden.
Intussen houd je geen landschap meer over. Rampzalig, want het echte geluk komt toch van schone én mooie natuur. Het wordt dus tijd dat politici over werkelijke gedragsverandering gaan praten. Wat zij wél durven als het gaat om hooliganisme of om Zwarte Piet. Nietwaar, Mark?