Volgens Sander Schimmelpenninck van Quote voelt de elite zich te weinig verantwoordelijk voor de maatschappij (Buitenhof, 31 maart jl.). Hij kan het vanwege zijn adellijke wortels en vele connecties in de circles weten. Hij heeft het overigens over de economische elite. Het is lofwaardig dat hij deze op haar verantwoordelijkheidsgevoel aanspreekt. Onze vermogende medemens kan het verschil maken voor een theater of een natuurgebied. Dat laatste was SP-voorzitter Ron Meijer met hem eens.
Maar de SP blijkt zich in een verklaring juist tegen de elite te willen afzetten, uit anti-kapitalisme. Het SP-bestuur verslikt zich hierbij in zijn eigen woordkeus. Aan de ene kant heeft het blijkbaar geen fiducie in de elite, terwijl de bestuurders aan de andere kant vinden zelf bij de elite te zijn gaan horen. Dat laatste zou ten koste zijn gegaan van de geloofwaardigheid van de partij. Vandaar de grote verkiezingsnederlaag bij de laatste verkiezingen. Elite is voor de SP en de SP-kiezer blijkbaar een vies woord (zoals het nieuwe ‘eco-elite’). Men gaat zelfs zo ver de mooie jurk van Lilian Marijnissen van de electorale malaise de schuld te geven. Daarmee heeft ze de socialist van zich vervreemd. Lilians goede smaak verraadt haar eigenlijke, foute ambitie bij de elite te willen horen!
Schimmelpenninck zei terecht dat SP-voorzitter Ron Meijer ook tot een elite hoorde, namelijk de politieke elite, waar Meijer dus wijselijk niet op inging. Die wil weer terug naar het activisme. Op zich is dat prima. Maar hij vergeet iets belangrijks: er is altijd een intellectuele en culturele voorhoede geweest die voorging in de rode strijd. Het volk vond het helemaal niet erg dat Den Uyl in de Kamer de dichter Gerrit Achterberg citeerde. Zolang hij maar voor ze opkwam. Men begreep heel goed dat bij veranderingen de elite het voortouw nam. Tenzij je in een revolutie gelooft.
Meijer profileert zich op Twitter als fan van Roda. Niet echt het profiel inderdaad van iemand uit de intellectuele en culturele elite. Iemand met enige bagage hoeft zich duidelijk niet in hem te herkennen. Liever niet zelfs. De voorzitter selecteert zo zijn eigen publiek. Hij mag natuurlijk van voetbal houden, maar het is een wel erg opzichtige poging je street credibility te laten blijken. Waar houdt de gewone man immers meer van dan van voetbal? Het vervelende is dat die toch liever op Wilders of Baudet stemde. Het zou me verbazen als de laatste, met zijn intellectuele imago, van voetbal houdt. Toch zet ook Baudet zich af tegen ‘de elite’.
Een maatschappij gedijt bij een elite, mits die er ook is voor mens en maatschappij. En voor de natuur natuurlijk. De oproep van Schimmelpenninck verdient daarom navolging. En ook de intellectuele en culturele elite mag zich wel wat meer roeren. Elite is geen vies woord, zolang deze uit eerlijke, integere mensen bestaat, met onderscheidingsvermogen en gevoel voor kwaliteit. Want alleen je zakken vullen en vol zijn van jezelf is niet elitair.