Het lijkt soms wel alsof het lezen van een boek zo min mogelijk tijd mag kosten. ‘Het boek leest als een trein’ is een aanbeveling geworden. Het lezen heeft zich gevoegd naar de tijdgeest waarin alles om snelheid en gemak draait. We hebben immers nog wel wat meer te doen. Het boek is een consumptieartikel in een tijd waarin het onderscheid tussen hoge en lage cultuur is vervaagd en we alles literatuur noemen. De echte literatuur verdwijnt uit zicht, wordt verouderd gevonden. Neerlandici schamen zich er niet voor een schrijver als Vestdijk onleesbaar te vinden.
Het lezen van literatuur is een inspanning, een trage bezigheid. Dat is nou juist het aangename ervan. Gelukkig blijven er altijd liefhebbers, dus ook onder de jongere generatie. Daar hoeft niemand zich zorgen over te maken. Een lezer is een bepaald type mens. Al moet deze in aanraking blijven komen met goede literatuur en het onderscheid leren tussen literatuur en lectuur. Klassieke literatuur moet dus beschikbaar blijven, heruitgegeven worden.
Pleidooi voor de verhalen van Julio Cortázar
In de literaire wereld gaat het vaak over de waan van de dag: de bestsellers, de prijswinnaars, de nieuwkomers. Klassieke schrijvers raken op de achtergrond. Veel prachtige literatuur is niet meer verkrijgbaar of alleen tweedehands, soms tegen astronomische prijzen.
In de rubriek ‘Hoop op heruitgave’ op Literair Nederland wordt aandacht gevraagd voor ‘vergeten literatuur’. Echte literatuur is immers tijdloos. Bijvoorbeeld de fantastische verhalen van de Argentijnse schrijver Julio Cortázar (1914 – 1984). Ik schreef een pleidooi voor de heruitgave van zijn ‘Verzamelde verhalen’.
Grootse roman over onmogelijke keuzes
Wolf Solent uit 1929 is de meest succesvolle roman van de Britse schrijver, dichter en filosoof John Cowper Powys. In 1984 verscheen er voor het laatst een Nederlandse vertaling van bij De Arbeiderspers. Zoals zo vaak bij de grote ontdekkingstocht die lezen is ontdekte ik zijn naam bij toeval. Omdat Hugo Claus ergens in een interview Cowper Powys als een inspiratiebron noemde, ging ik naar zijn romans op zoek, waarna ik Wolf Solent, een gebonden boek van 741 pagina’s, via internet voor het luttele bedrag van vijf euro bij een antiquair op de kop tikte.
Lees dit artikel verder op de site van Literair Nederland: https://www.literairnederland.nl/grootse-roman-over-onmogelijke-keuzes/
Een schitterend beschreven helletocht
De Amerikaanse schrijver Frederic Prokosch (1908 – 1989) kwam ik op het spoor dankzij een ‘zomertip’ op Literair Nederland van mede-recensent Eric de Rooij. Zelf had hij De Aziaten (1935) uit een minibieb geplukt. Schrijvers ontdek je vaak toevallig. Prokosch was een groot schrijver, zeg ik na lezing van maar één boek. Ik las overigens niet De Aziaten, Prokosch’ debuutroman, maar Storm en echo uit 1948.
Het verhaal is dat van een avonturenboek, een jongensboek (als ik dat nog mag zeggen, maar de protagonisten zijn bijna allemaal mannen). Hoofdpersoon Samuel, die het verhaal in de ik-persoon vertelt, sluit zich aan bij een expeditie van drie westerlingen naar de berg de Nagala in hartje Afrika. Hij hoopt daar Leonard Speght te vinden, een geheimzinnige figuur die spoorloos is verdwenen. Vanaf het begin is duidelijk dat dit gekkenwerk is: ‘Ze zullen u de keel afsnijden. Ze zullen u aan stukken scheuren,’ wordt hem gewaarschuwd.
Lees verder “Een schitterend beschreven helletocht”Zomerboeken
Mijn lijstje zomerboeken voor Literair Nederland. Overigens lees ik de boeken gewoon rustig thuis, ver van het vakantiegewoel.
Wie leest er nog Van Schendel?
Eerder dan Wolkers, ’t Hart en Siebelink schreef Arthur van Schendel over de beklemming van het calvinisme. Bovendien wekte hij in De Waterman (1933) met zijn enorme verbeeldingskracht het Hollandse rivierlandschap van begin negentiende eeuw tot leven.